Kuvvetin Özellikleri

Kuvvet Nedir ?

Duran bir cismi hareket ettiren, hareket eden cismi durduran, cismin hızını yönünü ve şeklini değiştirebilen etkiye "kuvvet" denir.
· Kuvvetin birimi Newton (Nivtın)dur. “N” sembolü ile gösterilir.
· Kuvvet, dinamometre adı verilen bir araçla ölçülür.
· Kuvvet “F” harfi ile gösterilir.

Kuvvetin Sahip Olması Gereken Özellikleri

Kuvvetin özelliklerini; Kuvvetin Büyüklüğü, Kuvvetin Yönü ve Kuvvetin Doğrultusu olmak üzere sınıflandırabiliriz.
1.Her kuvvetin uygulandığı bir yönü vardır.
2.Her kuvvetin uygulandığı bir doğrultusu vardır.
3.Her kuvvetin uygulandığı bir büyüklük değeri vardır.
Bir kuvvetin cisim üzerinde ne gibi bir etki bırakabileceğini belirleyebilmemiz için kuvvetin bu üç özelliğini bilmemiz gerekir.

Soru 1: Aşağıdaki verilenlerden hangisi kuvvetin sahip olması gereken özelliklerinden değildir ?
A) Kuvvetin büyüklüğü
B) Kuvvetin şekli
C) Kuvvetin doğrultusu
D) Kuvvetin yönü

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm: Kuvvetlerin; Büyüklüğü, yönü ve doğrultusu vardır. Cevap B’dir.

1.Kuvvetin Büyüklüğü: Kuvvet, dinamometre adı verilen bir araçla ölçülür.
Dinamometrede okunan değer kuvvetin büyüklüğünü gösterir.
Örnek: 5N, 7N, 10N, 25N gibi ifadeler kuvvetin büyüklüğünü gösterir.
Kuvvet ışınlar çizilerek gösterilir ışınların uzunluğu kuvvetin büyüklüğünü gösterir.

Soru 2: Aşağıda verilen cisme etki eden kuvvetlerin büyüklüklerini yazınız?

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm: F1 Kuvveti büyüklüğü 10N dur. F2 kuvvetinin büyüklüğü 5N dur.

2.Kuvvetin Yönü: Kuvvetin yönü kuvvetin hangi tarafa doğru uygulandığıdır.
Kuvvetin yönü ışınlar çizilerek gösterilir. Işın ucu kuvvetin yönünü gösterir.

Soru 3: Aşağıda verilen kuvvetlerin cisme etki ettikleri yönlerini yazarak gösteriniz?

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm:

F1 Kuvveti: Batı Yönü

F2 Kuvveti: Doğu Yönü

F3 Kuvveti: Kuzey Yönü

F4 Kuvveti: Güney Yönü

Not: F₁ve F₂ Kuvvetleri zıt yönlüdür , F₃ve F₄ Kuvvetleri zıt yönlüdür.

3.Kuvvetin Doğrultusu: Yön ve doğrultu birbirinden farklı kavramlardır.

Kuvvetin doğrultusunu gösterirken genelde yön kavramları kullanılır.
Kuvvetin doğrultusu kuvvetin hangi iki nokta arasında olduğudur.
Not: Kuvvetin doğrultusu kuvvet Nereden – Nereye gidiyor sorusuna alınan cevaptır.

Soru 4: Aşağıda verilen kuvvetlerin uygulandıkları doğrultularını yazarak gösteriniz?

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm:

F1 Kuvveti: Dogu-Batı Doğrultusu

F2 Kuvveti: Dogu-Batı Doğrultusu

F3 Kuvveti: Kuzey-Güney Doğrultusu

F4 Kuvveti: Kuzey-Güney Doğrultusu

Not: F₁ve F₂ Kuvvetleri aynı doğrultuda , F₃ve F₄ Kuvvetleri aynı doğrultuda etki etmektedir.

Soru 5: Kuvvetin özellikleri; kuvvetin yönü, doğrultusu ve büyüklüğü olarak üçe ayrılır.
Şekilde verilen cisme F₁, F₂ ve F₃ kuvvetleri etki etmektedir.

Bu kuvvetler hakkında verilen bilgilerden hangisi yanlıştır ?
A) F1 kuvvetine F2 ve F3 kuvvetleri zıt yönde etki eder.
B) F2 ve F3 kuvvetleri aynı yönde etki etmektedirler.
C) F1, F2 ve F3 kuvvetleri aynı doğrultuda etki etmektedirler.
D) F3 kuvveti 2N ise F1 6N ve F2 10N büyüklüğündedir.

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm: F3 kuvvetini büyüklüğü 2N ise;

F3 kuvveti 2 bölmeden oluşur, her bölme 1N olmaktadır.

F1 kuvveti 3 bölmeden oluşur 3N büyüklüğünde olur.

F2 kuvveti 5 bölmeden oluşur 5N büyüklüğündedir.

Cevap D’dir.

Bileşke Kuvvet

İki ya da daha fazla kuvvetin yaptığı etkiyi tek başına yapan kuvvete bileşke kuvvet denir.
Bileşke kuvvet bir cisme etki eden Net Kuvvete denir.
Bileşke kuvvet (net kuvvet) R harfi ile gösterilir.

Bileşke Kuvvet Hesaplama
Bir cisme uygulanan birden fazla kuvvetin cisim üzerinde nasıl bir etki bıraktığını bileşke kuvveti hesaplayarak gösterebiliriz.

1.Aynı Yönlü Kuvvetlerin Bileşkesi
Doğrultuları ve yönleri aynı kuvvetlerin bileşkesi cisme etki eden kuvvetler toplanarak bulunur.
Bileşke kuvvet R = F₁ + F₂

Bileşke kuvvet sisteme etki eden kuvvetlerden büyüktür.
Cisim, bileşke kuvvetin yönüne doğru hareket eder.

Soru 6: Aşağıdaki verilen cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesini bulunuz?

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm: F1 ve F2 kuvvetleri aynı yönlüdür.

Bileşke Kuvvet, kuvvetlerin toplamına eşittir.

R = F1 + F2 = 5N + 10N = 15N dur.

2.Zıt Yönlü Kuvvetlerin Bileşkesi
Doğrultuları aynı yönleri zıt kuvvetlerin bileşkesi büyük kuvvetten küçük kuvvet çıkarılarak hesaplanır.
Bileşke Kuvvet R = F₁ – F₂

Bileşke kuvvetin yönü , büyük kuvvetin yönüyle aynıdır.
Cisim, büyük kuvvetin yönüne doğru hareket eder.
Bileşke kuvvetin büyüklüğü cisme etki eden büyük kuvvetten azdır.

Soru 7: Aşağıdaki verilen cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesini bulunuz?

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm: F1 ve F2 kuvvetleri zıt yönlüdür.

Bileşke Kuvvet R = F1 – F2 = 10N - 5N = 5N dur.

Dengelenmiş Kuvvetler

Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşke kuvveti sıfır olan kuvvetlere dengelenmiş kuvvetler denir.
Dengelenmiş kuvvet etkisinde olan cisimlerin özellikleri
1.Cisim duruyorsa durmaya devam eder.
2.Cisim hareket ediyorsa, sabit süratle hareketine devam eder.

Dengelenmemiş Kuvvetler

Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşke kuvveti sıfırdan farklı olan kuvvetlere dengelenmemiş kuvvetler denir.
Dengelenmemiş kuvvet etkisinde olan cisimlerin özellikleri
1.Cisim duruyorsa hareket etmeye başlar.
2.Cisim hareket ediyorsa hızı artar yada azalır.

Soru 8: Aşağıdaki verilenlerden hangisi dengelenmemiş kuvvet etkisi altında olduğu söylenebilir?
A) Sabit süratle ilerleyen araba
B) Ağaçtan düşen elma
C) Masa üzerinde duran bardak
D) Duvarda asılı olan tablo

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm: Duran cisimler ve Sabit süratle hareket eden cisimler dengelenmiş kuvvet etkisi altındadır. Ağaçtan düşen elma hızlanarak hareket eder. Cevap: B’dir.

Dengeleyici Kuvvet

Bileşke kuvvetin etkisini ortadan kaldıran kuvvete dengeleyici kuvvet denir.
Dengeleyici kuvvetin özellikleri
1. Bileşke kuvvet ile aynı doğrultudadır.
2. Bileşke kuvvet ile eşit büyüklüktedir.
3. Bileşke kuvvet ile zıt yönlüdür.
Bileşke kuvveti sıfır yapan kuvvet dengeleyici kuvvettir.

16 Aralık 2018

Kuvvetin Özellikleri