Sabit Süratli Hareket

Alınan yol: Bir cismin hareketi boyunca izlediği yörüngenin toplam uzunluğudur.
Yolun uzunluğu santimetre (cm), metre (m) ve kilometre (km) birimleri ile ifade edilir.
Zaman: Cismin hareketine başladığı ve hareketini sonlandırdığı yol boyunca geçen süreye denir.
Zaman saat (sa) , dakika (dk) ve saniye (sn) birimleri ile ifade edilir.
Sürat: Hareketli bir cismin birim zamanda aldığı yola sürat denir.
Sürat, hareketli cismin aldığı yolun zamana bölünmesiyle hesaplanır.
Sürat, metre / saniye (m/sn) yada kilometre / saat (km/sa) birimi ile ifade edilir.
Not: Hareketli bir cisim belirli bir yolu kısa sürede alıyorsa sürati fazladır, uzun sürede alıyorsa sürati azdır diyebiliriz.

Sabit Süratli Hareket: Hareketli bir cismin eşit zaman aralıklarında eşit yol almasına sabit süratli hareket denir. Bu cismin harekti boyunca sürati hep aynıdır.
Not: Sürtünmesiz ortamda sabit süratli cisimler dengelenmiş kuvvet etkisi altındadır.

Sürat, Zaman ve Yol Hesaplaması

Hareketlinin hız, zaman ve sürat hesaplamalarında sihirli üçgen kullanılarak formüller elde edilir.
1.Sürati Hesaplama: Hareketli cismin aldığı yol geçen zamana bölünmesiyle cismin sürati bulunur.

Soru 1: Hareketli bir cisim sabit süratle 210 km yolu 3 saatte almaktadır. Bu cismin süratini hesaplayınız ?
A) Cismin sürati 40 km/sa
B) Cismin sürati 70 km/sa
C) Cismin sürati 50 km/sa
D) Cismin sürati 80 km/sa

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm: Yolu zamana bölerek sürati buluruz. 210km / 3sa =70 km/sa Cevap B’dir

2.Zamanı Hesaplama: Cismin hareket süresi alınan yolun sürate bölünmesiyle bulunur.

Soru 2: A ve B şehirleri arası 450 km dir. A şehrinden harekete başlayan bir otobüs 90 km/sa sabit süratle yol almaktadır. Bu otobüs kaç saat sonra B şehrine varmış olur ?
A) Otobüs 3 saat sonra B şehrine varır.
B) Otobüs 4 saat sonra B şehrine varır.
C) Otobüs 5 saat sonra B şehrine varır.
D) Otobüs 6 saat sonra B şehrine varır.

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm: Yol sürate bölünerek gecen süre hesaplanır. 450 / 90 = 5 saat Cevap C’dir.

3.Yolu Hesaplama: Cismin aldığı yol hareket süresinin cismin süratine çarpılmasıyla bulunur.

Soru 3: Bir sporcu 1000 metrelik dairesel bir yarış pistinde dakikada 100 metre koşmaktadır.
Bu sporcu 30 dakika boyunca aynı süratle koşarsa yarış pisti etrafında kaç tur koşmuştur ?
A) 2 tur koşmuştur.
B) 3 tur koşmuştur.
C) 4 tur koşmuştur.
D) 5 tur koşmuştur.

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm: Alınan yol süratin zaman çarpılmasıyla bulunur. 100m x 30dk = 3000 m koşmuştur. Pist 1000 olduğundan 3 tur koşmuştur. Cevap B’dir.

Yol - Zaman Grafiğinin Çizilmesi

1. Hareketli cisme ait yol - zaman değerleri tabloda yazılır.

2. Düşey ve yatay eksenli koordinat sistemi çizilir.
3. Koordinat sisteminin düşey eksenini “yol”, yatay eksenini “zaman” birimleriyle yazılır.
4.Koordinat sisteminde yatay ve düşey eksen eşit bölümlendirilir.
5. Tabloda verilen değerleri yol ve zaman bölmelerine yazılır.
6.Yatay ve düşey bölmelerdeki değerlerin kesiştiği yerleri noktalayarak birleştirilir.

Not: Yol-Zaman Grafiğinden seçilen bir noktadaki yol zamana bölünerek cismin Sürati bulunur.

Sürat- Zaman Grafiğinin Çizilmesi

1. Hareketli cismin Sürati verilmemişse aldığı yol zamana bölünerek sürati hesaplanır.

2. Koordinat sisteminin düşey eksenini “Sürat”, yatay eksenini “zaman” birimleriyle yazılır.
3. Sürat zaman değerleri yatay ve düşey eksene yazılır.
4. Yatay ve düşey eksende değerlerin kesiştiği yerler birleştirilerek grafik çizilir.