Biyoteknoloji

9 Kasım 2020

Biyoteknoloji

in Yayınlandı Kasım 09, 2020 Yorum Yazın

Biyoteknoloji

Genetik mühendisleri, genlerle ilgili detaylı çalışmalar yaparak elde ettikleri sonuçları mühendislik bilgileriyle birleştiren kişilerdir. Genetik mühendisleri,canlıların DNA ve Genleri üzerinde çalışmalar yapar.

Biyoteknoloji ise genetik mühendisliği çalışmaları sonucunda oluşan verilerden, endüstri yolu ile farklı ürünler elde edilmesi anlamına gelir. Başka bir ifade ile biyoteknoloji, genetik mühendisliği yöntemlerini araç olarak kullanan bir teknolojidir.  Biyoteknolojik uygulamalar genetik mühendisleri tarafından gerçekleştirilir.

Genetik Mühendisliği ve Biyoteknoloji Çalışmaları

1. Gen Aktarımı
2. Gen Tedavisi
3. Klonlanma
4. DNA Parmak İzi
5. GDO (Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar)
6. Genetik Islah
7. Aşı ve Aşılama 

1.Gen Aktarımı: Bir canlıya ait genin başka bir canlıya aktarılmasına gen aktarımı denir.  Aktarılan genin özellikleri yeni canlıda kendini göstermesi ile canlılara yeni özellik kazandırılmaktadır. Örneğin: Ateş böceğinin ışık saçma geninin tütün bitkisine aktarılması sonucu tütün bitkisi ışık saçmaktadır. Gen aktarımı yöntemi ile bazı antibiyotikler veya hormonlar üretilebilmektedir.

Gen Aktarımı

2.Gen Tedavisi: Zararlı genleri etkisiz hâle getirmek için tedavi edici genlerin hastalara aktarılmasına gen tedavisi denir. Bu yöntemle hastalık yapan genin çalışması durudurularak etkisiz hale getirilmektedir. Kanser ve kalıtsal hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır.

Gen Tedavisi
3.Klonlanma: Bir tek bireyden alınan hücrenin çoğaltılarak ana bireyle tamamen aynı genetik yapıda yeni birey oluşturulması işlemine klonlama denir. 
Memeli canlılarda  ilk klonlamayla Dolly adındaki koyunda gerçekleşmiştir.
İlk genetik klonlama kurbağada yapılmıştır.

Klonlama

4.DNA Parmak İzi: Canlının vücut parçalarından alınan DNA’nın diziliminin belirlenmesidir.
Adli suçlarda, babalık testinde ve kalıtsal hastalıkların belirlenmesinde DNA parmak izi kullanılır.

5.Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO): Bir canlıdaki seçilmiş genetik özelliklerin kopyalanarak başka bir canlıya aktarılması sonucu üretilen canlılara, genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) adı verilir. GDO ile çevre koşullarına dirençli, besin değeri ve verimliliği artırılmış canlılar elde edilir. 

6.Genetik Islah: İnsanlar tarafından daha verimli bitki ve hayvan ırklarının elde edilmesine ıslah çalışması denir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte farklı canlıların genleri kullanılarak ıslah çalışmaları yapılabilmektedir. Ör: Çilek bitkisine soğuğa direnç gösteren bir canlının bazı genleri aktarılarak soğuğa dirençli çilekler elde edilebilmiştir.
Not: Islah çalışmaları, zor ve olumsuz koşullara dayanıklı canlılar ve kaliteli besin üretimini sağlar.
İnsanlar tarafından canlılar arasındaki üstün organizmaların seçilerek üretilmesine ve bunların kontrollü olarak geliştirilmesine yapay seçilim denir. Yapay seçilim, hem bitkilerde hem de hayvanlarda çok fazla çeşitlilik oluşturmuştur.

7.Aşı ve Aşılama

Hastalıklara Karşı: Aşılama, hastalık etkeni olan bir mikrobun zayıflatılarak veya öldürülerek vücuda verilmesi işlemidir. Bu sayede vücut, verilen mikrobu tanır ve ona karşı savunma elemanı oluşturur. Aşı yöntemiyle vücut hastalıklara karşı bağışıklık kazanır.
Tüp bebek yöntemi: Ana rahminin dışında yumurtanın döllenmesi ve sonra ana rahmine yerleştirilmesi olayıdır. Özel bir aşı ile sperm hücresinin genetik bilgisini yumurta hücresine aktarılmasına aşılama ya da mikro enjeksiyon yöntemi adı verilir.

Biyoteknolojinin faydaları nelerdir ?

1. Biyoteknoloji sayesinde yeni ilaçlar üretilmektedir.
2. Hastalıkların tanı ve tedavisinde yarar sağlar.
3. Besin değeri artırılmış gıdaların üretilmesini sağlar.
4. Bazı hormon, antibiyotik  ve vitaminler üretilir.
5. Yeni ve üstün özellikte bitki ve hayvanların üretilir.
6. İnsanlarda zarar gören doku ve organların, yapay doku ve organla değiştirilir.
7. Kirli suların arıtılmasında biyoteknoloji ürünü bakteriler kullanılmaktadır.
8. Genetik hastalıklara karşı gen tedavisi ve kök hücreler kullanılmaktadır.
9. Sebze ve meyvelerin raf ömrü uzatılmıştır.

Biyoteknolojinin zararları nelerdir ?

1. Biyolojik silah yapımında kullanılır.
2. GDO ürünler insanlarda alerjiye ve başka hastalıklara neden olmaktadır.
3. GDO’lu ürünler dünyada DNA kirliliğine neden olmaktadır.
4. Doğal ürünler gittikçe azalmaktadır.
5. Ekolojik dengenin bozulmasına neden olmaktadır.
6. Biyoteknoloji ile elde edilen tohumlar kısır olmaktadır.
7. Biyoteknoloji canlılarda mutasyona neden olabilmektedir.
8. Biyoteknoloji gücüne elinde tutan şirketler ve ülkeler gelir dengesizliğine neden olmaktadır.

0 Yorumlar: