Katı Basıncı

Basınç

Birim yüzeye dik etki eden kuvvete basınç denir.
Basınç ‟P” harfi ile gösterilir.
Basıncın birimi Pascaldır. ‘Pa’ ile gösterilir.
Çevremizde gördüğümüz katı, sıvı ve gaz cisimler bulundukları yüzeye basınç uygularlar.

Katı Basıncı

Katı cisimler ağırlıklarından dolayı bulundukları yüzeye basınç uygularlar.

G: Ağırlık P: Basınç

Yandaki görselde cisim ağırlığından dolayı bulunduğu yüzeye kuvvet uygular. Bunun sonucunda yüzeyde basınç oluşur.

Katı basıncı uygulanan kuvvetin büyüklüğüne ve cismin temas eden yüzey alanına bağlıdır.

1.Cismin ağırlığı (Kuvvet) artarsa katı cismin basıncı artar, cismin ağırlığı azalırsa basınç azalır. Kısaca katı basıncı uygulanan kuvvetle doğru orantılıdır.

Soru: Özdeş G ağırlığındaki küpler şekildeki gibi verilmiştir.

Bu küplerin bulundukları yüzeye yaptıkları basınç P1 ve P2 olarak verilmiştir.

    I. P1 basıncı P2 basıncına eşittir.
   II. P2 zeminine uygulanan ağırlık P1’den fazladır.

   III. P2 basıncı P1 basıncından fazladır.

P1 ve P2 basınçları hakkında yorumlarından hangisi yada hangileri yapılabilir ?

   A) I ve II    B) I ve III     C) II ve III     D) I, II ve III

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm: P2 yüzeyine etki eden ağırlık P1 yüzeyine etki eden ağırlıktan fazladır. Katılarda Ağırlık artarsa yüzeye uygulanan basınç artar. P2 basıncı P1 basıncından büyüktür. Cevap: C dir.

2. Katıların basıncı zemine temas eden yüzey alanı artarsa basınç azalır, temas eden yüzey alanı azalırsa basınç artar. Kısaca katı basıncı yüzey alanıyla ters orantılıdır.

Soru: Bir öğrenci tahta yüzeye yasladığı raptiye şekildeki konumlarda eşit büyüklükte kuvvet uygulamaktadır.

Öğrencinin her iki konumda uyguladığı kuvvet aynı büyüklükte iken parmağında hissettiği acı aynı olmadığına göre, bu durumla ilgili seçeneklerdeki yorumlardan hangisi yapılamaz?

A)Raptiyenin ucundaki ve baş kısmında oluşan kuvvet aynıdır.
B)Raptiyenin ucundaki ve baş kısmında oluşan basınç aynıdır.
C)Her iki durumda parmakta hissedilen kuvvet aynıdır.
D)Her iki durumda parmakta hissedilen basınç farklıdır.

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm: Yüzey alanı azaldığında basınç atar. Raptiyenin sivri ucunda oluşan basınç baş kısmında oluşan basınçtan daha fazladır. Cevap: B dir.

Katı cisimlerde basınç bulunurken ağırlık yüzey alanına bölünür.

Kuvvet Birimi= Nevton (N)
Yüzey Alanı Birimi = Metrekare (m2)
Basınç Birimi= Pascal (Pa)

Not: Katı cisimler sıkıştırılamadıkları için kendilerine uygulanan kuvveti karşı yüzeye aynı büyüklükte iletir.

Soru: Aşağıdaki verilen şekilde 10N ağırlığındaki cisime 20N’luk F kuvveti etki etmektedir. 

Bu cismin yere temas eden yüzeyindeki basıncı bulunuz ?

Cevabı Görmek İçin Tıklayınız.

Çözüm: katılar üzerlerine uygulanan kuvveti olduğu gibi iletirler. Bu yüzden Basınç Kuvveti = 10N+20N= 30Ndur.

Günlük yaşamımızı kolaylaştırmak için bazen basıncın fazla olmasını isteriz, bazen ise basıncın az olmasını isteriz.
Basıncı artırmaya yönelik örnekler
1.Bıçağın ucunun sivri olması
2.Sivri topuklu ayakkabının kuma gömülmesi
3.Krampon tabanında sivri çiviler olması
4.Kışın tekerlere zincir takılması
5.Toplu iğnenin ucunun sivri olması
6.Botların altının tırtıklı olması

Basıncı azaltmaya yönelik örnekler
1.Kamyonların teker sayısının fazla olması
2.Kepçe ve tanklarda palet kullanılması
3.Trenlerin teker sayısının fazla olması
4.Kar ayakkabılarının geniş olması
5.Fil, deve ve ayı gibi hayvanların ayaklarının geniş olması

• Tweet
• Paylaş
• Paylaş
• Paylaş
• Paylaş